Esma Linnemann schrijft over haar vader, die in Nederland met uitgezaaide kanker naar huis werd gestuurd, terwijl hij in België een behandeling kreeg en nog ruim twee jaar leefde (nrc.next 11 april). Het verweer van de Nederlandse arts: „Statistisch heb ik gelijk, meestal heeft dat geen zin.”
Ook diagnostiek is hier een potje kansberekening. Vaste prik bij de huisarts is de magische bezweringsformule: „Dat is vast niets bijzonders, komt u over drie weken maar terug als het niet over is.” Fatsoenlijk een differentiële diagnose stellen, en wat onderzoek doen om dingen uit te sluiten, is verspilling van tijd en geld, want meestal heeft de dokter gelijk en is het inderdaad niets bijzonders. Meestal ja. Maar ook dat is statistiek, geen geneeskunde. Een buurman had wekenlang keelpijn. „Waarschijnlijk een griepje.” Het bleek leukemie.
Mensen hebben een hoge dunk van de Nederlandse gezondheidszorg. Onterecht. Het succes van bijvoorbeeld een Nederlandse behandeling tegen kanker is vrij middelmatig. The Lancet publiceerde internationale cijfers. Voor borstkanker kun je beter naar Italië, voor darmkanker scoort Nederland niet beter dan Spanje, en in Frankrijk ben je altijd beter af, wat je ook hebt. Inderdaad: Frankrijk, het land waar Nederlandse artsen graag op afgeven omdat er op iedere hoek van de straat een apotheek staat, en ze bij ieder wissewasje antibiotica geven.
Mijn zus had in Frankrijk plotseling last van hartkloppingen. De volgende ochtend zat ze bij een cardioloog, werd van top tot teen onderzocht, met een echo, ECG en uitgebreid bloedonderzoek. De dag erna had ze de diagnose. Kosten: 106 euro. Zonder dollen. Hier kom je eerst op een wachtlijst van drie maanden, dan een afspraak voor vervolgonderzoek, dan nog een praatje, voor je het weet ben je een half jaar verder, levend tussen hoop en vrees.
Voor die middelmatige Nederlandse gezondheidszorg betalen we wel een fortuin: 5.600 euro per persoon per jaar. Alleen in Noorwegen, Zwitserland en – uiteraard – de Verenigde Staten betalen ze meer.
In de VS krijg je ook wat voor dat geld. Kanker geneest er veel vaker. En de heroïek van de Amerikaanse geneeskunde in emergency rooms is bekend: patiënten komen halfdood binnengereden, inwendige bloedingen, schotwonden, niets is te gek. Vaak overleven ze het ook nog. Hoeveel kans zou een dergelijke patiënt hier hebben? Ik zag een keer op tv iets over een Nederlandse EHBO. Pia Dijkstra kondigde het item aan: „Dokter Pieterse raakt in paniek wanneer een patiënt met hyperventilatie in zijn spreekkamer ineens een hartinfarct krijgt”. In paniek! Dat stelt echt gerust.
Bron: Victor Lamme NRC Next.nl, 13 april 2012